En opeens hadden we heel veel piekbelasters in Salland

En daarvoor zijn 2 stoppersregelingen door het Rijk ontwikkeld: de Lbv+ en de Lbv-regeling. Te bereiken via RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Wij vonden als gebiedsteam dat dat te ver van de ondernemers afstaat. Met het ministerie van LNV en met collega’s van provincie Overijssel zijn we in overleg getreden om avonden te organiseren in Salland over deze regelingen. Waarom? Omdat we ondernemers de kans willen geven kennis te nemen van de regelingen, naast de informatie die op website te verkrijgen was. En ondernemingen in Salland ook de kans te geven mee te doen aan de regelingen. Zo gezegd, zo gedaan.

Salland, het prachtige landbouwgebied tussen de IJssel en de Sallandse Heuvelrug, werd gezien als gebied waar de landbouw nog toekomst heeft. Daar werd ook binnen het Provinciaal Programma Landelijke Gebied (PPLG) op ingespeeld. Meer informatie over het PPLG kun u lezen op de website van provincie Overijssel. Natuurlijk zetten wij ook in op de 3x3 aanpak in het kader van het PPLG en hebben we opgaven te realiseren in Salland. En ja, ook hier verwachtten we ondernemingen te hebben waarvan de emissies een negatief effect hebben op de twee Natura 2000 gebieden in Salland; het Boetelerveld en de Rijntakken, het gebied langs de IJssel.

Wat ons raakte als gebied is de uitwerking van de definitie van een piekbelaster van het Rijk die als volgt gedefinieerd is:

'Bedrijven die met een locatie de meeste stikstofneerslag veroorzaken op kwetsbare natuurgebieden (Natura 2000-gebieden) vallen onder de aanpak piekbelasting. Dit is het geval wanneer een bedrijf binnen 25 kilometer van overbelaste stikstofgevoelige natuur ten minste 2500 mol stikstofdepositie per jaar veroorzaakt. Deze landelijke drempelwaarde geldt voor zowel industriële als agrarische bedrijven.'

Het ministerie van LNV had ervoor gekozen om deze berekening ruim te nemen zodat ze aan veel ondernemers het aanbod konden doen om mee te doen in deze regeling. En als gevolg hiervan hadden we opeens een ingeschat aantal van meer dan 100 piekbelasters in Salland die stikstofneerslag veroorzaken op de Veluwe. Dat was schrikken. We kwamen tot de conclusie dat bedrijven die al lang zitten te wachten op een regeling om te stoppen niet in deze definitie passen. En dat bedrijven die dachten hun bedrijf toekomstgericht te kunnen ontwikkelen opeens geconfronteerd werden met het feit dat ze bestempeld zijn als piekbelaster.

Uiteindelijk hebben we samen met het team van LNV in september 4 avonden georganiseerd specifiek over deze 2 regelingen waar ongeveer 100 agrariërs hebben deelgenomen. In grote lijnen zijn de Lbv+ en de Lbv-regeling uitgelegd. Ook konden ondernemers detailvragen stellen aan de zaakbegeleiders van LNV. Zaakbegeleiders die de regelingen tot in detail kennen, en ondernemers kunnen begeleiden in het maken van keuzes.

Het waren 4 heel verschillende avonden

Wat we gezien hebben is dat het als ondernemer 'geframed' worden als 'piekbelaster' een grote sociaal emotionele impact kan hebben op het agrarisch gezin. Hoe beleef je dit zelf, maar ook: hoe kijkt de buitenwereld naar je als je dit communiceert? Kan zij überhaupt begrijpen dat het frame 'piekbelaster' er alleen maar is omdat LNV op vrijwillige basis ondernemers wil uitkopen en daarom een hele grote groep heeft aangewezen als piekbelaster? Een groep van gewone agrarische ondernemingen bij jou uit de buurt, bewust en al lang bezig met verduurzaming en toekomstgericht ondernemen, zorgend voor ons voedsel en landschap.

Maar ook agrariërs die meer informatie wilden over de regeling. Op de avond zelf al contact legden met 1 van de zaakbegeleiders. Zaakbegeleiders met kennis van zaken en zeer bereid met de agrariërs om tafel te gaan.

Er werd in de kleinere groepen zeer open gesproken door de agrarische ondernemers over stoppen, de situatie op hun bedrijf en twijfel over de toekomst. Maar ook de telkens terugkomende discussie over de relatie tussen emissie en depositie van stikstof.

Wat we verder hebben vernomen is dat het frame 'piekbelaster' naar de toekomst toe ook kansen biedt voor andere regelingen van LNV op het gebied van innovatie, verplaatsing of extensivering. Regelingen die nog in ontwikkeling zijn en waar deze ondernemers gebruik van kunnen maken.

Advies voor de ondernemers

We raden ondernemers aan advies in te winnen de regelingen zijn inmiddels alweer aangepast. Je kan bij je eigen adviseur terecht maar zeker ook bij de zaakbegeleiders van LNV voor de regelingen die te bereiken zijn via de website Aanpak Stikstof. De begeleiding is gratis.

Verder kun je als ondernemer altijd contact opnemen met de erfcoach in je gebied. Een erfcoach kan je op weg helpen in het beantwoorden van je vragen over de toekomst van je bedrijf. Deze gesprekken zijn ook gratis. De erfcoach word je aangeboden door provincie en gemeenten. Wie in jouw gebied werkt kun je vinden op de website Digitale erfcoach. En bij gemeente Raalte kun met je vragen terecht bij de contactpersoon buitengebied Monique van Schagen, via monique.van.schagen@raalte.nl.
 
Al met al kijken we als gebiedsteam met het team van LNV positief terug op deze avonden. De verbindingen zijn gelegd. Ondernemers weten de zaakbegeleiders van LNV te vinden. Contacten tussen gebiedsteam, erfcoaches en zaakbegeleider van LNV zijn gelegd om de ondernemers op de beste manier te ondersteunen.

Birgitte Keijzer
Gebiedsreggiseur voor de PPLG in Salland 
Voor vragen kunt u terecht bij GGASalland@Overijssel.nl.